FM Verici devreleri | FM Verici Şemaları

RF YÜKSELTEÇ KATLARI

RF Yükselteç katları oldukça karmaşık devrelerdir. tasarımında mutlak uyulması gereken kurallar vardır. bu kurallara uyulursa sorunsuz çalışırlar. uyulmazlarsa tahmin edilemez şekilde saçma çalışır veya çalışmazlar.

Bu kurallardan bazıları: bütün RF devrelerini FR4 EPOKSİ bakır plaket üzerine kurunuz. normal kalitesiz plaketlerde yüzde doksan çalışmamaktadır.

Orjinalliği teyit edilmiş transistör veya entegreler kullanınız. transistörün fiyatı 50 liraysa aynı transistörü 5 liraya alamazsınız.

Özellikle kondansatörleri özenle seçip rf uyumlu olduklarından emin olunuz. bazı kondansatörler RF sinyallerini taşıyamazlar.

10 santimetre dahi olsa sinyali taşıyacak kablonun empedansına uygun rf anten kablosu olması şarttır.

Bu işi hobi olarak yapmak isteyenler mutlaka frekansmetre-wattmetre almalıdırlar. en ucuz ve en kaliteli cihaz GOOIT GY561 dir.

RF Yükselteçlerini çalıştırmak için gereken kurallar

Mutlaka atlamadan okuyun. RF projeleri hobiniz ise bu kurallar tum rf projelerine bakış açınızı netleştirecektir. herkes yükselteç yapar ama çoğu insan çalıştıramaz peki neden? uyulması gereken kurallar nedir? doğru bilinen yanlışlar nedir? v.b.

FM verici veya RF yükselteç katlarını tasarlamak kolay iş değildir. tecrübe gerektirir. Günümüzde RF Yükselteç katlarını geliştirenlerin sayısı azaldı. herkes şema veya proje bulma derdinde. Öncelikle piyasada gezen her şema çalışan doğru şema değildir.

İlk altın kuralımız RF projelerinde mutlaka FR4 EPOKSİ Plaket kullanmaktır. peki neden? : piyasada satılan plaketlerin epoksi olmayanları kullanıldığı malzemeden dolayı iki yol arasında kalan boşlukta kondansatör etkisi gösterir. kondansatör temelde iki iletken arasında bir yalıtkan malzemeden oluşan devre elemanıdır. biz verici yaparken 10 pf hatta 1 pf kadar küçük kapasiteleri bile kullanıyoruz. eğer profesyonel olmayan plaket kullanırsak bakır yollar arasında kalan boşluklarda 5 pf 10 pf değer oluşur ve bu da yaptığımız devrenin çalışmamasına neden olur. fr4 epoksi plakette bu kondansatör etkisi neredeyse yok denecek kadar azdır.

ikinci altın kural kullanacağınız transistörler ve entegrelerin orjinal olduğundan emin olmak. Peki Nasıl? : piyasada satılan rf transistörlerin yüzde 90ı sahtedir. ya hiç çalışmazlar ya da 100 watt ise 10 watt çalışırlar sorunu kendinizde aramak zorunda kalırsınız. şahsen ben mitsubishi ve motorola transistörleri kullanıyorum. mitsubishi marka transistörlerin orjinal olduğunu çok iyi anlayabiliyorum ama motorola da çok iyi sahte ürün yapıyorlar. Bunu anlamanın en önemli faktörlerinden birisi eğer transistörü Türkiye'den alıyorsanız satıcısı belli olan firmaları tercih edin. örnek: TURUS. not: hiç bir reklam anlaşmam yoktur. sadece dürüst bir satıcı olduğunu biliyorum. çok pahalı satar ama kesinlikle orjinal satar. eğer transistörü yurtdışından aliexpress gibi sitelerden alıyorsanız öncelikle fiyatına bakın. transistör 100 yerde 50 lira, 1 yerde 10 lira ise o 10 liralığı almayın. Bitmedi. daha sonra fiyat kıyaslamasından sonra satıcının satış sayısına bakın. hiç satmamış satıcıdan almanızı tavsiye etmem. en son olarak ta alıcı yorumları. transistörü alan insanlar çalıştırıp yorum yapmışlar mı bakın. ve ondan sonra satın alın.

üçüncü altın kural kullanacağınız kondansatörlerin rf uyumlu olması. ne alaka diyeceksiniz.. anlatayım: 3 tane kondansatör cinsinden örnek vereyim. 1. kondansatör soflex bu kondansatörler rf yükü taşıyamazlar. içinde kullanılan malzeme rf yükünü asla taşımaz kapasite olarak aynıdır ama rf dalgalarına gelince altına verir ve muhtemelen transistörleriniz bozulur. 2. kondansatörler mercimek kondansatörler. turuncu olurlar ve ucuz olurlar. bu kondansatörler bir vericinin girişinde sadece osilasyon katlarında ya da 1 watt a kadar yük çekebilirken 5 watt bile çekemezler. dolayısıyla vericinizin çıkış kısmında bu kondansatörlerden kullanılrsanız vericiniz çıkış vermeyecek ve transistörünüz bozulabilecektir. 3. gümüş mika veya markalı kondansatörler: gümüş mika içeren tüm kondansatörler rf uyumludur. ve harika sonuçlar verirler. ancak bu kondansatörleri günümüzde bulmak çok zor. ve bu iş için yapılan markalı kondansatörler. örnek: ATC. dünya üzerindeki en profesyonel kondansatörlerdendir. muhteşemdir. çok katmanlı kondansatör diye geçer. ancak pahalıdırlar. türkiyede 3 euro çinde 1 dolar civarındadır. ancak çinde ikinci elini satan da vardır. 20 tanesi 50 TL gibi.projelerinizin yüzde yüz çalışmasını istiyorsanız bu markadan şaşmayınız.

peki ucuz olup rf uyumlu kondansatör yok mu? elbette var. özellikle eski görünen kondansatörler tipik turuncu mercimek kondansatör görünümünde olmayan mat renkli kondansatörler rf uyumlu çıkabiliyor. Peki bunu nasıl anlarız? görünüşte anlayamazsınız. daha önceden çalıştırdığınız bir cihaza takarak deneyimleyerek ölçerek ancak anlayabilirsiniz. mesela 10 pf en fazla kullandığım kondansatördür. 30 çeşit kondansatör denedikten sonra bluemavi.com da tesadüfen aldığım yeşil bir kondansatör 100 watt'a kadar sorunsuz yük taşıdığını gördüm. inanılmaz da ucuzdu. ben de telefonla arayarak özellikle o kondansatörden isteyerek 1000 tane aldım. bana uzun süre yeter...

dördüncü altın kural yaptığımız devreler hakiki vericidir. iki transistörlü fm osilasyon devresine fm verici diyenler var. bu devreler onlardan değildir. dolayısıyla empedansa uygun anten ve anten kablosu kullanmak şarttır. önce kablo: tüm fm broadcast uygulamalarında vericilerde 50ohm anten kablosu kullanmak ŞARTTIR. uydu anteni kablosu kullanmak hem gücün 1/3ünü yok eder hem de 75 ohm olduğu için swr değerini yok eder. dolayısıyla 10km yayın yapacak cihazınız 2 km'de çakılır kalır. Önce 50 ohm empedanslı kablo. daha sonra iki transistörlü osilasyon vercilerindeki gibi 75 cm tel ile yayın gönderemezsiniz. epmedanslı anten yapmanız lazım. videolar bölümünde en uygun anten yapımını a'dan z'ye anlattım. oldukça basittir.

beşinci altın kural bobinler : bobin dediğimiz olay yanında takılı olan kondansatörle birlikte 50ohm empedansı sağlamak için yüksek osilasyon yapmaktır. eğer empedansı düzgün sağlayamazlarsa ya güç düşer ya da çalışmazlar. bir şemada 0.80mm bakır telden 6mm çapında 3 tur sarın diye yazıyorsa bunu harfiyen yerine getirin. "yaa 0.80 bulamadım bende 0.70 vardı ondan sardım" derseniz olmaz. şemada ne yazıyorsa onu anlayın ve uygulayın. hatta bazı bobin tellerinde awg oranı da belirtilir. aşırı güçlü vericilerde telin bakır yoğunluğu olan awg değeri farklı olursa devreniz sorunlu eksik veya az güçte çalışabilir.

altıncı altın kural dirençler : devre şemasında eğer bir dirençte watt veya SMD dirençte kılıf numarası belitrilmişse mutlaka aynısından kullanılmalıdır. RF-MOSFET transistörlerde BIAS voltajı vardır. bu voltajlar miliamper seviyesinde gelmek zorundadır. fazla güçlü gelirlerse voltaj aynı olursa olsun transistörü yakarlar.

son ve en önemli altın kural: BIAS VOLTAJI AYARI klasik transistörler yerlerini rf mosfet transistörlere bıraktı. ikisi arasındaki farklar rf mosfetler daha basit ve daha zahmetsiz sürülüp güç vermektedirler. klasik transistörler ise daha zor ve meşakatlidirler. mesela 100 watt bir vericiyi klasik transistörle yaparsanız çıkış transistörünün girişine en az 15-18 watt vermelisiniz. bu da devrede 2-3 transistör daha kullanmanızı gerektirecektir. rf mosfetlerin çoğu 1 watt ile 1000 watt bile çıkış verebiliyorlar. ama rf mosfet transistörler girişine BIAS denen zayıf akımlı vir voltaj isterler. bu voltajı vermezseniz çalışmazlar.

rf mosfet transistörlerin BIAS voltaj değeri her transistör için farklı olup schematic diagram'ında yazar. mesela mrf184 için bu voltaj 3.7 volt maksimumda, 100miliamper maksimumdadır. ben 3v 75mA veriyorum. bu hem verici transistörünü ısıtmıyor hem de maksimum sınırı zorlamıyorum. dolayısıyla 60 watt verebikecek bir transistörü 50 watta çalıştırıp ısınmasını önlüyor ömrünü uzatıyorum.

peki BIAS Voltajı nasıl ayarlanır. işin uzmanı değilseniz basit yöntemle ayarlayabilirsiniz. bu yöntem besleme ana voltajını 1k dirençten geçirip 5 volt zener diyotta sınırlayıp trimpot yardımıyla kısıp-açıp tekrar 1k direnç ile transistöre iletmektir. işin uzmanı iseniz 78L05 entegre kullanıp 5v 100ma elde ettikten sonra smd 0805 kasa 2.2k dirençten geçirip 100nf kondansatör kullanarak filtre ettikten sonra 3.3k 0805 kasa direnç ile şaseye giererek ve çıkışı da tekrar 3.3k 0805 kasa direnç ile transistöre girerek 3.00 volt 75ma sabit hazırlayabilirsiniz. Not: her transistörün BIAS voltajı farklıdır. ben burada sadece mrf184'ü anlattım.

BIAS voltajını uzman olmadan nasıl yapacağınızı 50 watt fm verici videomda görsellerle anlattım. mutlaka izleyiniz. BIAS voltajı ayarlanmadan yüksek bias ile transistöre elektrik vermek transistörü 3-4 saniyede bozar.

Bizi Arayın

Cihaz temini, tasarımı veya sormak istediğiniz soruları her gün 09:00 ile 18:00 arası bizimle iletişim kurabilirsiniz.

Belirtilen saatler harcinde eposta yolu ile iletişim kurabilirsiniz. sormak istediğiniz tüm soruları tek epostada toplayıp bizimle iletişim kurabilirsiniz. kitelektronik@gmail.com

Bizi Arayınız